Србија и натаму блокирана во пристапните преговори со ЕУ

Хрватска ја блокира и Србија

За Србија во последните седмици се разговараше четири пати на состаноците на Комитетот на постојани претставници (Корепер), кој го сочинуваат амбасадори на земјите-членки, но осум земји, меѓу кои и Хрватска, одбија да се согласат за натамошен напредок во преговорите.

Наместо зелено светло за отворање на преостанатите поглавја од кластерот 3, Србија доби писмо да ги достави своите преговарачки позиции за две поглавја, поглавје 16 Даноци и поглавје 19 Социјална политика и вработување, но не и за поглавје 10 Информатичко општество и медиуми. Тоа писмо е најмногу што може да се договорат сите земји-членки, но тоа е само првиот чекор, бидејќи допрва треба да се усогласи заедничкиот став на ЕУ. Секој чекор во процесот на проширување бара консензус од сите членки на ЕУ.

Дека нема да биде лесно покажува изјавата на холандскиот министер за надворешни работи Каспар Велдкамп, кој во понеделникот отворено најави дека неговата земја ќе се спротивстави на натамошниот напредок на Србија во преговорите поради недоволниот напредок во областа на владеењето. закон и нормализација на односите со Косово.

„Србија сè уште не е подготвена за следниот чекор и не постигна доволен напредок во областа на владеењето на правото“, рече Велдкамп пред почетокот на состанокот на министрите за надворешни работи на земјите-членки на ЕУ.

Тој додаде дека Србија не се придвижила ниту во усогласувањето со надворешната политика на ЕУ, додека другите земји од Западен Балкан веќе се усогласени. Велдкамп, исто така, изрази надеж дека другите земји-членки ќе се приклучат на холандската позиција.

Нормализација со Косово

Покрај писмото до Србија, амбасадорите на земјите членки на ЕУ се договорија и за заклучоците за проширувањето, кои во вторник и формално ќе ги потврдат Советот за општи работи, односно министрите за европски прашања на земјите членки .

Во овие заклучоци се вели дека „напредокот на Србија во владеењето на правото и нормализацијата на односите со Косово ќе продолжи да го одредува целокупното темпо на пристапните преговори“.

Што се однесува до кластерот 3, заклучоците велат дека Советот ќе го преиспита отворањето на тој кластер кога Србија ќе постигне значителен напредок во областа на владеењето на правото и нормализацијата на односите со Косово.

Од дипломатски извори се дознава дека Германија приложила посебно соопштение во кое се наведени сите услови за отворање на тој кластер, од расветлување на случајот Бањска до усогласување со надворешната политика на ЕУ, што вклучува санкции против Русија. Комисијата даде и соопштение во кое најави дека следната година ќе направи проценка за напредокот на Србија во овие области.

Србија, која ги отвори преговорите со ЕУ во јануари 2014 година, досега има отворено преговори во 22 од 35 преговарачки поглавја. Од тие 22 преговори беа затворени во две поглавја Наука и истражување и Образование и култура. Од декември 2021 година, кога Србија ги отвори преговорите во кластерот 4 Зелена агенда и одржливо поврзување, нема напредок во преговорите.

Црна Гора затвори три поглавја од преговорите во понеделникот, Хрватска го блокираше четвртото, а Албанија во вторникот ги отвори преговорите во кластерот 6, кој вклучува две поглавја.